Kolajen Rehberi / Kolajen Hakkında Her Şey
Kolajen hakkında en çok merak edilenler ve sık sorulan sorular için bilimsel araştırmalardan referanslarla oluşturduğumuz rehber yazımızla karşınızdayız. Bu kapsamlı makalemizde merak ettiğiniz tüm sorulara yanıt bulacağınıza inanıyoruz. Hazırsanız başlayalım!
Uyarı: Sitemizdeki tüm içerikler bilgilendirme amaçlıdır. Kesinlikle sağlık tavsiyesi yerine geçmez. Sağlık ile ilgili tüm sorularınız için hekiminize danışmanız tavsiye edilir.
Kolajen Nedir?
Kolajen kelime olarak yapıştırıcı, tutkal anlamına gelen eski Yunancada “kolla” sözcüğünden türemiştir. Doğada yalnızca insan ve hayvan vücutlarında bulunan özel bir protein türüdür.[1] Cilt, eklem, kemikler, bağ dokusu dahil bulunmadığı yer neredeyse yok gibidir. [2] Bu doku ve organların esnekliğini ve sağlamlığını sağlayan yapıtaşıdır.[3]Yıllar geçtikçe vücudunun kolajen üretimi azalmaya başlar.[4] Vücudun collagen üretimini desteklemek için collagen içeren besinlere, sığır kaynaklı veya hayvanların dokularından üretilen takviyelere başvurulabilir.
Dışarıdan kolejan takviyesinin doğru formda olanı alınmalıdır. Bu amaçla kullanılan takviyelerin vücut tarafından rahatça emilebilmesi için ise işlemden geçip hidrolize özellikte olması önemlidir. [5]
Bedenimizi adeta tutkal gibi bir arada tutan Kolajen nedir sorusuna gelirsek: kısaca vücudumuzda en çok bulunan protein türüdür diyebiliriz. Öyle ki vücudumuzdaki proteinlerin neredeyse üçte birini oluşturur; 18 amino asit içeriğiyle dokulara esneklik ve sağlamlık kazandırır. [i] Cilt, kıkırdaklar, kemikler ve bağ dokular dahil birçok doku ve organda bolca bulunur. [ii]Vücudumuz bu proteini besinlerden veya takviyelerden aldığı peptitleri kullanarak üretme yeteneğine sahiptir. Zamanla üretimi azalmaya başlar; bu nedenle özellikle ileri yaşlarda vücudun collagen üretiminin desteklenmesi yararlı olabilir.[iii]
Birçok tip (Tip 1, 2, 3,5, 10 vb.) ve kaynaklı (balık, sığır, tavuk, yumurta zarı) düşük molekül ağırlığa sahip (1.000-3.000 Dalton) takviyeleri ile vücudun collagen sentezine katkı sağlanabildiği bilimsel araştırmalarla gösterilmiştir.[iv]
Kolajen İçeren Besinler Nelerdir?
Kolajen doğada sadece insan ve hayvanlarda bulunan özel bir proteindir. Bu nedenle diyetimize eklemeye karar verdiğimizde sadece hayvansal kaynaklardan bunu temin edebiliriz, ne yazık ki bitkisel ürünlerin hiçbirinde collagen bulunmuyor. [v]Aşağıdaki listeye göre beslenme programınızı düzenleyerek vücudunuzdaki doğal kolajen sentezini destekleyebilirsiniz:
- Kemikli sığır ve inek eti, kılçık ve derisiyle tüketilen tavuk & balıklar
- Kelle, paça çorbası
- Yumurta kabuğu zarı ve sarısı
- İlikli kemik suyu
- İşkembe çorbası doğal olarak kolajen içeren besinler arasında yer alır.
Bazı gıdalar ise collagen içermese de içerdikleri vitaminler sayesinde vücuttaki senteze yardımcı olabilir. Bu gıdaların başında limon, biber, brokoli, portakal, elma gibi meyveler ve vitaminler yönünden zengin koyu yapraklı sebzeler gelir. [vi]
Kolajen Faydaları Nelerdir?
Collagen, yirmili yaşlara kadar vücutta çok daha fazla sentezlenen bir proteindir. Yaşın ilerlemesiyle birlikte sentezlenme miktarı ve kalitesi azalmaya başlar. Bu nedenle orta yaşların gelmesiyle birlikte kolajen eksikliğinden kaynaklı yaşlanma belirtileri yavaş yavaş kendini göstermeye başlayabilir. [vii]En çok merak edilen“Kolajen faydaları nelerdir?”sorusuna şu özet cevabı verebiliriz: Collagen peptitleri beslenme yoluyla alındığı zaman vücudun ihtiyacı olan tüm bölgelerinde kullanıma sunulur; bu bölgeleri desteklemeye hazırdır. [viii] Collagen'in cilt, genel sağlık gibi alanlarda spesifik ve kişiye özel faydaları konusunda doktorunuza danışmanız tavsiye edilir.
Kolajen Nelerde Bulunur?
Yukarıda belirttiğimiz hayvansal kaynaklı besinler bol miktarda collagen içerir. Özellikle mutfaklarımızdan eksik olmayan geleneksel yemeklerimizde, kemikli sularda, işkembe ve kelle paça çorbasında doğal olarak bulunur.İzlemek için tıklayın;
Pratik bir alternatif olarak kolajen takviyeleri ise saflaştırılmış olduğu için düşük kaloriye sahiptir; kullanım kolaylığı sağlar. Hidrolize edilmiş peptid formda olduklarından biyoyararlanımları da yüksektir. [x]
Takviyelerde kullanılan kolajen özel enzimatik hidroliz yöntemiyle çok küçük peptidler haline getirilmiştir. Bu sayede mide asidine ihtiyaç duymadan doğrudan bağırsaklara iletilir ve hızlıca emilimi sağlanır dolayısıyla yüksek biyoyararlanıma sahiptir; neredeyse tamamı sindirilip vücut tarafından kullanılmaya hazır formdadır. [xi]
Kolajen Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
Kolajen eksikliğinden kaynaklandığı düşündüğünüz şikayetleriniz varsa teşhis ve tedavi için en doğrusu hekiminize danışmanız tavsiye edilir.Eğer cilt, eklem ve kemikleriniz ile ilgili şikayetleriniz varsa bunların birçok nedeni olabilir; sadece kolajen eksikliği belirtisi olmayabilir. Vücudunuz vitamin ve minerallerden yoksun olabilir. Bu bölgeler collagen yönünden zengindir ve sağlıklı olmaları için collagen dahil birçok farklı bileşenle desteklenmeleri gerekebilir.
Kolajen Kaç Yaşında Kullanılır?
Kolajen takviyeleri doğal bir protein olduğu için kullanımı ile ilgili keskin sınırlar bulunmaz. Doğal olarak insan vücudunda üretilen bir protein olsa da her yaşta aynı miktarda sentezlenmez. Çocukluk ve gençlik döneminde yoğun olarak üretilir ancak yirmili yaşların sonlarından itibaren her sene biraz daha yavaşlama görülür. Bu yaştan sonra takviye kullanımını değerlendirebilirsiniz. [xii]Sağlık amaçlı kullanım için doktorunuzun tavsiyesiyle daha erken yaşlarda da kullanılabilir.
Kolajen Nasıl Artar?
Kolajen içeren besinler tüketerek doğal yoldan vücudunuza takviye olarak alabilirsiniz. Ancak doğrudan alabileceğiniz besinler sınırlıdır. Kemik suyu, kelle paça, işkembe ve kemikli etler doğal besin kaynaklarındandır.Bitkiler collagen içermediğinden bitkisel gıdalardan almanız mümkün değildir. Ancak yapılan araştırmalar içeriğindeki vitaminler ve mikro besinler sayesinde sebze ve meyvelerin collagen sentezini destekleyebileceğini göstermiştir. Bu nedenle portakal, elma, limon, biber, brokoli, keten tohumu gibi gıdaları da beslenme programınıza eklemeyi düşünebilirsiniz. [xiii]Pratik alternatif ise saflaştırılmış kolajen takviyeleridir. Balık, sığır, tavuk, yumurta vb. kaynaklı takviyeleriyle ihtiyacınız olan collagen desteğine kolayca ulaşabilirsiniz.
Kolajen Nasıl Arttırılır?
Eğer kolajen içerikli gıdaları yeterince tüketemiyorsanız toz ya da sıvı formdaki takviyeleri veya kolajen hapı çeşitlerini kullanabilirsiniz. Collagen takviyelerinin farklı tipleri bulunur. Ayrıca tüketim alışkanlıklarınızı göz önünde bulundurarak sıvı, toz ya da tablet formdaki ürünler arasından size uygun olanı seçebilirsiniz.Vücuttaki collagen sentezini arttırmak için daha sağlıklı beslenmeye özen gösterebilirsiniz. Stres ve uyku düzeni collagen miktarını doğrudan etkiler. Bu nedenle stresinizi kontrol altına almak için meditasyon yapabilir ve günde 8 saat uyumaya dikkat edebilirsiniz. Düzenli spor yapmak ve kasların çalışmasını sağlamak da vücuttaki kolajenin azalmasını engelleyebilir. [xiv]
Kolajen Nasıl Elde Edilir?
Kolajen nasıl elde edilir soruna takviye amaçlı yalnızca hayvanların kolajen miktarı yönünden zengin dokularının (deri, kemik vb.) saflaştırılmasıyla elde edilir cevabını verebiliriz. [xv]
Kolajen Çeşitleri Tipleri Nelerdir?
Bugüne kadar vücudumuzda 28 farklı tip collagen keşfedilmiştir. Ne var ki TİP 1 kolajen tek başına vücuttaki kolajenin nerdeyse %90’ını oluşturur; diğerlerinin oranı daha azdır. [xvi]Farklı kolajen türleri arasındaki fark, moleküler yapıdaki küçük varyasyonlarda ve lizin, glisin ve prolin amino grup asitlerinin diğer maddelerle bağlanmasında yatmaktadır. [xvii]Örneğin TİP 1 başta cilt, kemik ve bağ dokularda bulunurken; TİP 2 kolajen ise kıkırdakta yoğunlaşmıştır. Aşağıdaki tabloda en yaygın 5 kolajen tipinin bulunduğu yerler ve hangi kaynaklardan elde edilebileceğini bulabilirsiniz:[xviii]
Kolajen Türleri ve Özellikleri
Tip 1
- Bulunduğu Dokular: Deri, kemikler, bağ dokular ve tendonlar
- Elde Edildiği Kaynaklar: Balık ve sığır derisi
Tip 2
- Bulunduğu Dokular: Kıkırdak ve eklemler
- Elde Edildiği Kaynaklar: Tavuk ve sığır kıkırdak dokuları
Tip 3
- Bulunduğu Dokular: Deri, damar yapıları ve bazı organlar
- Elde Edildiği Kaynaklar: Balık, sığır derisi ve yumurta kabuğu zarı
Tip 5
- Bulunduğu Dokular: Kemik, kas, bağ dokular, plasenta ve deri
- Elde Edildiği Kaynaklar: Yumurta kabuğu zarı
Tip 10
- Bulunduğu Dokular: Kemikler ve eklemler
- Elde Edildiği Kaynaklar: Yumurta kabuğu zarı
Kolajen Türleri Nelerdir?
Collagen kendi içinde elde edildiği hayvansal kaynağa göre (balık, sığır vb.) veya tipine göre (TİP 1, 2,3 vb.) ayrılır. Her ne kadar tüm kolajen tipleri kolajen ihtiyacınız olan tüm bölgelerde kullanıma uygun olsa da son yıllarda giderek daha çok hedef odaklı kullanım tercih edilebiliyor. [xix]Kolajen türlerini kendi içinde birçok farklı kategoride sınıflandırabiliriz. Aşağıda en yaygın üç sınıflandırmayı bulabilirsiniz.
Kaynağına göre collagen türleri şunlardır:
- Balık Kolajeni: Balıkların deri ve kıkırdaklarından elde edilir.
- Sığır Kolajeni:Sığır deri, kemik ve kıkırdakları başlıca kaynaklardır.
- Tavuk Kolajeni:Tavuk derisi, kıkırdak ve kemiklerinden izole edilerek elde edilir.
- Yumurta Kabuğuz Zarı Kolajeni:Yumurtanın zarının saflaştırılmasıyla üretilir.
Tipine göre en çok kullanılan kolajen türleri şunlardır:
- TİP 1 Kolajen: Balık, Sığır ve Yumurta kaynaklı elde edilebilir.
- TİP 2 Kolajen: Tavuk ve sığır başlıca kaynaklardır.
- TİP 3 Kolajen: En çok sığır derisinden üretilir. Ciltte ve organlarda bulunur.
- TİP 5 Kolajen: Yumurta kabuğu zarından elde edilir; özel bir formdur.
- TİP 10 Kolajen: Yumurta zarı başlıca kaynağıdır; tip 5 ile üretilir.
Hazırlanışına göre yaygın kolajen türleri şunlardır:
- Toz Kolajen: Kolajen takviyesi önce toz formda üretilir. Su ile veya yemeklerde karıştırılıp tüketilebilir.
- Sıvı Kolajen: Likit kolajen olarak da adlandırılır; içime hazır pratik bir deneyim sunar.
- Kolajen Hapı: Kolajen tablet veya hapları da pratik kullanım sunar; su ile tüketilebilir.
- Kolajen Saşe: Toz kolajenin tekli paketler halinde ambalajlanmasıyla üretilir.
Kolajen Gün İçinde Ne Zaman İçilmeli?
Collagen doğal bir peptit olduğu için günün herhangi bir saatinde aç ya da tok karnına tüketilir. Hangi saatte tüketeceğinize dair bir fark bulunmamaktadır. Dilerseniz sabah, öğlen veya akşam yatmadan önce tüketebilirsiniz. [xx] Sizin hayat tarzınıza hangi saatler uygunsa onu tercih etmeniz önerilir çünkü aksatmadan sürdürülebilir şekilde kullanabilmeniz için programınıza uygun olmasında yarar bulunur.Başta cilt olmak üzere güzellik, gençlik amaçlı kullanımda en iyi sonuç için 8-12 haftalık kürler şeklinde, sene içerisinde bu kürü 2-3 kez tekrarlamanız önerilir.[xxi]
Kolajen Ne Kadar Süre Kullanılmalıdır?
Kolajenin ne kadar süre kullanılacağına dair kesin bir görüş birliği olmasa da yapılan bilimsel araştırmalarda 8-12 haftalık düzenli kullananımda olumlu sonuçlar gözlemlenmiştir. Bu kür yılda birden fazla yapılabilmektedir. Size özel bir öneri için doktorunuza danışmanız önerilir. [xxii]
Kolajen Nasıl Üretilir?
Hayvansal kaynakların kolajen yönünden zengin dokularının (deri, kemik) içindeki collagen izole edilip saflaştırılarak collagen peptitler elde edilir. Bu işlem yüksek teknoloji içeren enzimatik hidroliz yöntemiyle gerçekleştirilir.
Günlük Kolajen İhtiyacı Nasıl Karşılanır?
Günlük collagen ihtiyacınızı dilerseniz yazının başında belirtilen kolajen dokuları yönünden zengin balık, sığır, yumurta zarı kaynaklı vb. besinler ya da doğrudan takviyelerinden karşılayabilirsiniz. Genel olarak günde 1 gram ila 10 gram arasında dozlar şeklinde üretilen takviyeler hızlı, pratik ve içeriğine bağlı olarak lezzetli bir deneyim sunarak günlük kolajen ihtiyacınızı karşılayabilir.
Yüzdeki Kolajen Nasıl Arttırılır?
Cildimiz büyük oranda (%90) tip 1 formda kolajen içerir. Hemen ardından TİP 3 kolajen gelir. Cildiniz için kolajen kullanımı arayışındaysanız ve yüzdeki kolajen nasıl artırılır diye merak ediyorsanız bu formlardaki takviyeleri tercih etmeniz yararlı olabilir. [xxiii]Bunun yanında cilt için yararlı vitamin ve mikro besinler içeren güçlü formüllü ürünler daha hızlı sonuç almanıza yardımcı olabilir. Ayrıca sigara, aşırı güneşlenme, yetersiz uyku, stres vb. collagen yıkımını hızlandırabileceği için bu hususları da göz önünde bulundurup önlem almak önerilir. [xxiv]
Kolajen Kimler Kullanabilir?
Doğal bir protein olan kolajen, sağlıklı tüm yetişkinlerin kullanıma uygundur. Vücudunun collagen ihtiyacını desteklemek isteyen kadın- erkek tüm yetişkinler tarafından veya sağlık amaçlı doktoru tarafından tavsiye edilen bireyler tarafından kullanılabilir. [xxv]
Kolajen İçmek Kilo Aldırır Mı?
Collagen, bir protein türü olduğu için kalorisi düşüktür bu nedenle kilo alımı ile ilgili olumsuz bir etkisi olması beklenmese de bireysel olarak bazı kişilerde farklı sonuçlar görülebilir. Kilo sorunu olanların diyetisyen kontrolünde kullanması tavsiye edilir. [xxvi]
Doğal Kolajen Nasıl Alınır?
Kolajen ihtiyacınızı besinlerden alabilir ve doğal yoldan vücudunuzu destekleyebilirsiniz. Kolajen yönünden zengin kelle paça çorbası, kemikli ilik suları ile doğal yollardan alabilirsiniz. Pratik olarak ise yine doğal kaynaklardan üretilen takviyelere yönelmeniz mümkündür.
Kolajen İçtikten Sonra Su İçilir Mi?
Tabi ki, kolajen ile veya daha sonra su içmenizde hiçbir sakınca bulunmaz aksine bu durum vücudunuz için de faydalıdır. Collagen içtikten sonra yemek yemek, su içmek konusunda bir engel bulunmaz. Özel bir sağlık durumunuz var ise bu durumda doktorunuza danışmanız daha doğru olur.
Kolajen Ne Kadar Kullanılmalıdır?
Kolajen takviyesinin paketinde günde ne kadar kolajen kullanımı önerildiği yazmaktadır. Kullandığınız ürün etiketini dikkatlice okumanızı tavsiye ederiz. Aksi bir öneri olmadıkça bu doz kullanımı en iyi sonucu verebilir.Takviyeler genel olarak günde 1-10 gram arası kullanılıyor; 2-3 aylık kürler halinde tekrarlanıyor. Kolajeni satın aldığınız marka ile iletişime geçtiğinizde bu konuda daha ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz.
Kolajen Alırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Kolajen takviyesi kullanmaya karar verdiğinizde aşağıdaki konulara dikkat etmenizi tavsiye ederiz:
- Kolajenin kaynağı (alerji durumunuzu göz önünde bulundurun-balık, yumurta vb.)
- Markanın güvenilir olması
- Takviye edici onay numarasının olup olmadığı
- Tarım bakanlığı onaylı olması
- Helal sertifikasının kontrolü
- İçeriğindeki diğer bileşenler ve vitaminler (etkisini artırabilir)
- Fiyatının uygun olup olmadığı önemli kriterler arasında sayılabilir.
Kolajen Fiyatları Ne Kadar?
2024 Kasım itibariyle Supra Kolajen fiyatları 399 TL ile 899 TL arasında değişmektedir. Ürün içeriği ve paketleme şekilleri ürün fiyatlarında belirleyici olmaktadır. Örneğin Beef Collagen kavanoz ve tekli saşe olmak üzere iki farklı ambalajla satışa sunuluyor. Kavanoz versiyon daha ekonomik olurken, daha maliyetli ve dolayısıyla daha yüksek fiyatlı saşe versiyon ise hem kullanım hem taşıma kolaylığı sağlama avantajıyla öne çıkıyor.
Kampanya dönemlerinde daha avantajlı fiyatlarla alışveriş yapabilirsiniz. Bu kampanyalardan haberdar olmak için e-posta listesine kaydolabilir, bizleri sosyal medya hesaplarımızdan takip edebilirsiniz.
İhtiyacınız olan kolajen takviyelerini web sitemizden ücretsiz kargo avantajıyla satın alabilir, merak ettiklerinizi 0216 740 0162 numaralı telefondan, canlı destek veya Whatsapp hattımız üzerinden bize sorabilirsiniz.
*Uyarı: Bu makaledeki bilgiler sağlık tavsiyesi yerine geçmez; genel ve sağlıklı kişiler için olup, hastalık, düzenli ilaç kullanımı vb. sağlık sorunu olanların veya emzirme/hamilelik döneminde olanların doktoruna danışması tavsiye edilir.
*Referanslar
[i] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21421911/
[ii] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34807414/
[iii] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12437452/
[iv] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29114654/
[v] https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/collagen/
[vi] https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/collagen-food-boost#egg-whites
[vii] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27383572/
[viii] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19961355/
[ix] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK499877/
[x] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6891674/
[xi] https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/gelatin
[xii] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23949208/
[xiii] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29144022/
[xiv] https://www.healthline.com/nutrition/collagen#what-it-does
[xv] https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0268005X07001397
[xvi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507709/
[xvii] https://www.sciencedirect.com/topics/neuroscience/collagen-type-10
[xviii] https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/collagen-metabolism
[xix] ] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507709/
[xx] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30681787/
[xxi] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24401291/
[xxii] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24496382/
[xxiii] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28836209/
[xxiv] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16341622/
[xxv] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17076983/
[xxvi] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33774639/
